Chudo Jewa z chlebem

Składniki:

• 0,5 l wody
• 3 ząbki czosnku
• 1 łyżeczka soli
• 1 mała cebula
• 1 litr kwaśnego mleka /może być maślanka/
• 1 szkl. śmietany
• łyżka bryndzy
• 1 łyżeczka mąki
• odrobina skwarek

Zagotować wodę, dodać roztarty czosnek i pokrojoną w drobną kostkę cebulę. W osobnym naczyniu rozmieszać kwaśne mleko /maślankę/ ze śmietaną, bryndzą i mąką. Wlać do wrzącej wody i zagotować. Dodać do zupy „wytopiónych szpyrek” /skwarek/ i podrobionego chleba.

Możemy podawać także z ugotowanymi ziemniakami.

(Doskonała na pierwsze przymrozki!)

Kwaśnica

Składniki:

• 1 kg kapusty kiszonej
• 1 kg nóżek wieprzowych wędzonych /może być golonka, żeberka/
• ¼ l śmietany
• 1 łyżka maki pszennej
• 2 – 3 ząbki czosnku
• 1 kg ziemniaków
• sól, pieprz

Kapustę zagotować i odcedzić. / Wywar wlewamy do naczynia./ Z mięsa ugotować wywar i wyjąć mięso. /Jeżeli są to żeberka, obieramy je z kości./ Do wywaru z mięsa wlać wywar z kapusty, zabielić śmietaną i mąką, dodać mięso i zagotować. Podawać z ugotowanymi ziemniakami.

Czoskula

Składniki:

• 1 gruba kromka żytniego chleba
• 3 – 4 ząbki czosnku
• 1 łyżka masła lub łoju
• sól, pieprz

Skibkę /kromkę/ żytniego chleba pokroić w kostkę, rozetrzeć z solą ząbek czosnku, włożyć razem na talerz, dodać odrobinę masła lub łoju, zalać wrzątkiem. Doprawić solą i pieprzem. Podawać z ziemniakami lub chlebem.

Zupa z maślónki /maślanki/

Składniki:

• 1 l maślanki
• 2 łyżeczki maki
• 1 łyżka gęstej śmietany
• sól
• kminek, grzyby suszone lub koperek

Maślankę zagotować, należy ją mieszać /najlepiej rogólką – mątewką/ żeby się nie zwarzyła. Następnie w 3 łyżkach wody rozprowadzić mąkę, wlać do maślanki i zagotować. Dodać śmietanę i łyżeczkę soli.

Jeżeli chcemy podawać ją z kminkiem lub grzybami, to należy je zagotować osobno w małej ilości wody, jeżeli z koperkiem dodajemy go tuż przed podaniem.

Tę zupę spożywa się zazwyczaj z ziemniakami lub chlebem.

Zupa z kiszki, czyli z kwaśnego mleka

Składniki:

• 1 l kiszki /zsiadłego mleka/
• 1 szkl. gęstej śmietany
• 2 łyżki maki
• kminek lub koper
• sól
• zielona pietruszka

Zsiadłe mleko zagotować z kminkiem lub koprem na wolnym ogniu, należy mieszać, by nie powstały grudki. Dodać śmietanę wymieszaną z mąką i ponownie zagotować. Doprawić solą. Podawać z ziemniakami i zieloną pietruszką.

(Polecam ją osobom cierpiącym na kaca!)

Zupa fasolowa z pieczkami /suszonymi owocami/

Składniki:

• 30 dag fasoli
• 3 dag suszonych śliwek
• 2 dag suszonych gruszek
• 2 dag suszonych jabłek
• cukier
• gałka muszkatołowa

Fasolę umyć, namoczyć w zimnej wodzie, ugotować.

Suszone owoce, namoczyć i ugotować do miękkości. /Ze śliwek wyjąć pestki./

Połączyć z ugotowaną fasolą i kilka minut gotować razem.

Doprawić do smaku solą, cukrem, można dodać kwasku cytrynowego i gałki muszkatołowej.

(Tę zupę pamiętam z dzieciństwa. Podawano ją w Wigilię Bożego Narodzenia. Świetna na miłe wspomnienia!)

Zupa grzybowa z gałuszkami

Składniki:

• 5 dag suszonych grzybów
• pęczek włoszczyzny
• 1 duża cebula
• 1,5 l wody
• ¼ l kwaśnej śmietany
• 1 łyżka mąki
• 2 łyżki masła
• pieprz, sól

Ciasto na gałuszki:

• 30 dag mąki pszennej
• 1 jajko
• sól
• 1 łyżka masła
• odrobina wody

Sposób wykonania zupy:

Grzyby namoczyć i ugotować w tej samej wodzie. Ugotować włoszczyznę z przyprawami. Miękkie grzyby pokroić w paseczki. Połączyć wywary. Zabielić mąką i śmietaną.

Osobno we wrzącej osolonej wodzie gotujemy gałuszki, które robimy następująco:

Do mąki dodać jajko, łyżeczkę soli i masła i łyżkę wody. Zagnieść ciasto.

Toczyć wałeczki i skubać małe gałuszki. Ugotować.

Podaje się osobno w dużej misce, polane masłem.

Gałuszki dojada się do zupy z osobnego talerza.

/Polecam podanie gałuszek na dużym wspólnym talerzu./

Bulczónka – zupa ziemniaczana

Składniki:

• 2 l wody
• 1 kg ziemniaków
• kminek, sól do smaku
• 2 ząbki czosnku
• 1 duży ogórek kiszony
• 10 dag mąki
• 10 dag smalcu lub słoniny
• 2 duże cebule
• 2 jaja

Sposób wykonania:

Obrane ziemniaki pokroić w plastry lub w kostkę, ugotować w osolonej wodzie, dodać kminek, czosnek i pokrojony w drobną kostkę ogórek kiszony. Z tłuszczu i mąki zrobić zasmażkę z dodatkiem drobno pokrojonej w kostkę cebuli i jajka. Gdy jajko się zetnie, zasmażkę rozprowadzić zimną wodą i zagotować, dodać do gotującej się zupy i doprawić. Można jeść samą zupę lub z chlebem.

Zupa szczawiowa

Składniki:

• 1,5 l wody
• 0,5 kg kości na wywar
• łyżka masła
• pół szklanki gęstej śmietany
• 1 łyżka mąki
• 5 - 6 garści szczawiu
• 1 kg młodych ziemniaków

Sposób wykonania:

Ugotować wywar z kości, można dodać włoszczyznę.

Szczaw opłukać, odciąć grube łodygi, posiekać i obgotować w małej ilości wody. Odcedzić i zasmażyć na maśle. Połączyć z przecedzonym wywarem. Zupę podprawić zawiesiną z maki i śmietany, zagotować. Doprawić. Podaje się z młodymi ziemniakami lub jajkami ugotowanymi na twardo.

(Do dzisiaj pamiętam smak tej zupy... Szczaw trzeba było se nazbiyrać samemu.)

Bryja

Składniki:

• 1 kg owoców /jabłka, gruszki, śliwki/
• 1 l wody
• 1-2 łyżki słodkiej śmietany
• 1 łyżka mąki
• cukier, sól, cynamon

Sposób wykonania:

Owoce opłukać, wypestkować. Zalać wodą, gotować na małym ogniu do miękkości. Śmietanę połączyć z mąką, wlać do owoców, zagotować. Doprawić. Podawać z ziemniakami.

(Najlepiej smakuje późną jesienią.)

Polywka

Składniki:

• ½ kg mięsa wieprzowego wędzonego z kością / z wieprzka własnego chowu/
• włoszczyzna
• ¼ l mleka lub śmietany
• 2 l wody
• 2 ząbki czosnku
• sól
• pieprz ziarnisty
• 1 kg ziemniaków lub makaron

Sposób wykonania:

Sporządzić wywar z wędzonki i włoszczyzny, do gotowania dodać pieprz. Doprawić do smaku przyprawami i roztartym czosnkiem. Przed podaniem dodać mleko lub śmietanę. Podaje się z ziemniakami lub makaronem – nuglami. /nitki/.

/ Ludziska, niebo w gębie!!!/

Polywka z baraniny

Składniki:

• 40 dag baraniny
• włoszczyzna
• 2 ząbki czosnku
• sól, pieprz do smaku

Sposób wykonania:

Mięso umyć, ugotować z włoszczyzną, dodać roztarty czosnek, doprawić.

Wywar odcedzić, podawać z ziemniakami, ale jest też bardzo dobry z ryżem.

(Polecam z ryżem i ugotowanym mięsem baranim z rosołu.)